THỨ DUY NHẤT NÊN “ĐA CẤP” – LÀ SỰ TỬ TẾ

Có một lần, tôi thấy một cụ già đang loay hoay dắt xe qua đường.

Trời mưa nhẹ.

Người xe tấp nập.

Ai cũng vội.

Không ai xấu.

Chỉ là… ai cũng bận.

Bỗng một cậu thanh niên bước xuống từ vỉa hè. Không nói gì. Cầm tay lái dắt cụ sang đường. Xong, cậu quay lại, tiếp tục đi. Không ai biết cậu là ai.

Vài phút sau, tôi thấy một người phụ nữ đang lóng ngóng ôm con và túi đồ. Có người đứng gần bước tới, đỡ giúp cái túi, rồi bước đi.

Chuyện nhỏ. Nhưng tôi biết, nó không tự nhiên mà xảy ra.

Có khi… chính cái tử tế ban nãy đã âm thầm lan qua.

Giống như một thứ “đa cấp”… nhưng không ai lôi kéo ai.

Chỉ là nhìn thấy điều đẹp đẽ, thì lòng mình cũng muốn đẹp theo.

⸻

Người ta hay nhắc tới “đa cấp” bằng cái giọng nửa dè chừng, nửa khinh miệt.

Nhưng thật ra, nếu bỏ qua những chiêu trò lợi dụng, thì mô hình ấy… không sai.

Một người tác động một người.

Rồi người đó lại tác động người kế tiếp.

Cứ thế nhân lên.

Nếu đó là lòng tốt, là sự lắng nghe, là cái nắm tay đúng lúc…

Thì có gì xấu đâu?

Vấn đề chỉ là:

Thứ đang được “đa cấp” nhiều nhất bây giờ – lại là lòng tham.

⸻

Tôi từng thấy những người mời gọi nhau bằng câu:

“Cơ hội đổi đời đó anh.”

“Chị chỉ cần bỏ một ít, rủ thêm vài người là có lời ngay.”

“Không cần giỏi, chỉ cần biết nghe lời.”

Nghe quen.

Và đáng tiếc… cũng quá thật.

Người ta thèm khát một con đường tắt.

Muốn nhanh. Muốn nhiều. Muốn hơn người.

Nên sẵn sàng lôi kéo nhau, bất chấp ai phải trả giá.

Và rồi ta tạo ra một mạng lưới khổng lồ – không phải để tử tế với nhau, mà là để tranh phần.

⸻

Vậy mà… có một kiểu “đa cấp” khác.

Lặng lẽ hơn.

Không cần sơ đồ. Không cần hoa hồng. Không cần hội thảo.

Nó bắt đầu từ một người sống đàng hoàng.

Người đó không rao giảng đạo lý. Không bắt ai tin theo.

Chỉ sống tử tế, mỗi ngày, không phô trương.

Và người xung quanh… bắt đầu thấy an lòng khi ở cạnh họ.

Tự nhiên, cũng muốn sống tử tế hơn một chút.

Một kiểu “đa cấp” không cần ép ai phải làm gì.

Chỉ cần sống thật – và đủ sâu – thì tự nhiên sẽ lan.

⸻

Tôi tin rằng, có những thứ không thể dạy bằng lời.

Chỉ có thể cảm nhận bằng cách sống.

Bạn tử tế với người giao hàng đến trễ – rồi hôm sau, họ cũng đối xử nhẹ nhàng với khách kế tiếp.

Bạn không chặt chém ai trong lúc họ cần – rồi họ cũng không làm điều đó với người khác khi có cơ hội.

Bạn lắng nghe một người đang gãy gập – rồi họ cũng sẽ mở lòng với một ai đó, trong một ngày không biết trước.

Đó là “đa cấp” – theo nghĩa đẹp nhất.

Không thao túng. Không cam kết.

Chỉ là những mắt xích âm thầm nối nhau lại… thành một mạng lưới nhẹ tênh.

⸻

Tôi không muốn làm “lãnh đạo tuyến trên” của ai.

Chỉ mong mỗi ngày, mình gieo ra một điều gì đó đáng để người khác thấy mà làm theo.

Có thể là một lần không cáu gắt.

Một lần không nói sau lưng ai.

Một lần lắng nghe trọn vẹn.

Hay một lần dừng xe lại, chỉ để hỏi: “Bác cần giúp không?”

Chẳng ai trả công cho tôi cả.

Nhưng tôi biết, lòng mình sạch.

Và có khi, một ai đó ở đâu đó – cũng đang làm điều tương tự.

Vì họ từng được ai đó đối xử tử tế như thế.

⸻

Nếu phải nhân rộng thứ gì đó trong đời này…

Thì hãy nhân rộng sự đàng hoàng.

Sự sống đẹp.

Sự không bỏ ai lại phía sau chỉ vì họ không đem lại lợi ích cho mình.

Hãy tạo ra một mạng lưới mà mỗi người là một điểm sáng.

Không vì lợi nhuận.

Chỉ vì… sống với nhau cho đáng.

Bởi vì,

thứ duy nhất nên “đa cấp” – là sự tử tế.

Còn lại, xin đừng rủ rê thêm nữa.